Tjotters zijn authentieke Fries zeilscheepjes van in totaal ongeveer 6 meter lengte. Ze hebben bijzonder weinig diepgang, wat ze bij uitstek geschikt maakt voor de Friese water. Ruim een eeuw geleden was de tjotter het werkbootje van de visser, de boer en de kleinhandelaar in Friesland. Later ontstonden er ook ‘luxe‘ tjotters waarmee ook wedstrijden werden gevaren.
Onze vloot is geheel van eikenhout gebouwd. De bootjes zijn door de eeuwen heen gevormd door het water waarop ze varen. Zo is de mast eenvoudig strijkbaar voor de vele bruggetjes. Ze hebben geen kiel maar ophaalbare zijzwaarden, wat maakt dat je ook op de vele ondiepe wateren in Friesland uit de voeten kunt: met een tjotter kom je overal. Ze voeren een grootzeil met gaffel en een fok. In kleine vaartjes zijn ze gemakkelijk te bomen of voort te trekken (jagen).
Er wordt in Friesland flink wedstrijd gevaren met tjotters. Als regel met schipper en fokkenist, maar bij zwaar weer gaat er een derde mee, die aan loef op het zwaard gewicht in de schaal legt. De benaming ‘klever‘ zegt genoeg.
Over tjotters is een prima boek verschenen: Tjotters en boatsjes, door dr ir Vermeer
(Hedeby Publishing, Leeuwarden © 1997 ISBN 90-74541-09-7).